اوراق قرض‌الحسنه را در واقع می‌توان این‌گونه تعریف کرد: به اوراقی که به صورت بهادار برای عقد قرارداد قرض‌الحسنه منتشر می‌شوند، اوراق بهادار قرض‌الحسنه گفته می‌شود. این اوراق بدون بهره بوده و به منظور اهدافی مانند: ازدواج، درمان، مسکن و تحصیل منتشر می‌شود.
به موجب این اوراق بهادار، بانک موظف است در صورت درخواست مشتری، معادل ارزش اصل اسمی اوراق را به صاحب آن بپردازد. به دلیل ماهیت این اوراق، بسیاری از مزیت‌های اجتماعی و اقتصادی سپرده‌های قرض‌الحسنه متوجه اوراق آن نیز است. در ادامه برای درک بهتر مزایای اوراق بهادار و تفاوتشان با سپرده‌های قرض‌الحسنه در ادامه با ما همراه باشید.
انعطاف در اوراق قرض‌الحسنه
این اوراق دارای انعطاف بالایی در کارایی هستند. این اوراق به جهت انعطاف در مبلغ، بی‌نام یا نام‌دار بودن و مدت زمان قابلیت استفاده فراوانی دارند. بر همین اساس، امکان بهره‌برداری از این اوراق در کوتاه‌ترین زمان و کمترین مبلغ وجود دارد. با وجود این انعطاف، نهادهای مجری قرض‌الحسنه امکان طبقه‌بندی نیازمندان را پیدا می‌کنند.
پس از طبقه‌بندی نیازمندان این نهادها می‌توانند وجوه را به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت در بین متقاضیان عرضه کنند. از طرفی دیگر، دولت نیز امکان کنترل و سیاست‌گذاری بهتری را برای وجوه قرض‌الحسنه پیدا می‌کند.
داشتن قدرت در نقدینگی
این اوراق به دلایل داشتن قابلیت‌هایی چون انتقال به شخص ثالث پیش از اعلام سررسید، دارای قدرت نقدینگی بالایی هستند. افراد به سادگی می‌توانند در مواقع نیاز، آنها را بفروشند. همین موضوع باعث می‌شود افراد بیشتری تمایل به خرید این اوراق پیدا کنند.
قابلیت استفاده به عنوان وثیقه بانکی
در بسیاری از مواقع، خیرینی که این اوراق را خریداری می‌کنند، از مشتریان بانک برای دریافت تسهیلات هستند. این دسته از افراد را عمدتا صاحبان کسب‌وکار و تولیدی تشکیل می‌دهند. در برخی از مواقع برای توسعه کسب‌وکار خود نیازمند دریافت وام‌ها بانکی می‌شوند. این فعالان اقتصادی، می‌توانند از اوراق بهادار به عنوان وثیقه تسهیلات بانکی استفاده کنند.
همچنین در این لینک بخوانید: آثار اقتصادی قرض‌الحسنه در جامعه اسلامی چیست؟
ترویج قرض‌الحسنه و سرعت در جمع‌آوری وجوه
هنوز در بین مردم افرادی وجود دارند که از مشارکت در امر نیک قرض‌الحسنه امتناع می‌کنند. این موضوع دلایل متفاوتی را دارد. اما بزرگ‌ترین دلیل آن را می‌توان، عدم اطمینان از کارایی صحیح قرض‌الحسنه عنوان کرد. این اوراق ساختار نظام‌مندی که در تخصیص منابع دارند. این کارایی در ساختار، اطمینان افراد به مشارکت در قرض‌الحسنه را به مرور زمان فراهم می‌کند.
ایجاد اطمینان افراد به این اوراق و قابلیت عرضۀ آن به صورت آسان، زمینه را برای جمع‌آوری منابع قرض‌الحسنه فراهم می‌کند. افزایش منابع قرض‌الحسنه موجب پاسخ‌گویی سریع‌تر به افراد متقاضی و رفع نیازهای آنان می‌شود. همین نکته زمینه را برای کاهش بسیاری از خطرات اجتماعی فراهم می‌کند.
افزایش جنبه بین‌المللی اوراق قرض‌الحسنه بهادار
اوراق بهادار در عرصه‌های جهانی، اوراقی شناخته‌شده هستند. روند اوراق‌سازی قرض‌الحسنه سبب می‌شود این اوراق جنبه‌ای بین‌المللی پیدا کنند. افراد از سراسر جهان می‌توانند این اوراق را خریداری کرده و باعث گسترش قرض‌الحسنه شوند.
اجتناب از ربا
اوراق قرض‌الحسنه به دلیل ماهیت دینی-اقتصادی خود، به صورتی کاملا بدون ربا عرضه می‌شوند. یکی از ارکان مهم دین اسلام که در تمامی جنبه‌ها به آن تاکید شده است، اجتناب از تحقق هر گونه ربا است. در این نوع از اوراق هیچ‌گونه بهره‌ای وجود ندارد. به همین دلیل می‌توان به درست بودن آن اطمینان کافی داشت.
تامین مالی پروژه‌های کلان
پروژه‌های عمرانی از جمله امور عام‌المنفعه‌ای که با استفاده از منابع قرض‌الحسنه انجام می‌شود. اوراق بهادار یک راه مناسب برای اطلاع به خیرین دربارۀ این امور خیریه است. در صورتی اطلاع خیرین از وجود چنین پروژه‌هایی، افراد تمایل بیشتری به خرید این اوراق پیدا می‌کنند. از این طریق منابع قرض‌الحسنه نیز برای صرف امور خیر افزایش پیدا می‌کند.
اوراق قرض‌الحسنه چه انواعی دارند؟
اوراق بهادار قرض‌الحسنه به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
اوراق قرض‌الحسنه بدون جایزه: این نوع اوراق بهادار بدون هیچ جایز مادی و تنها برای اجر آخرت خریداری می‌شود. ناشر اوراق در قبال خرید این نوع اوراق تنها موظف به پرداخت اصل پول به صاحب اوراق است.
اوراق قرض‌الحسنه با جایزه: ناشران برای تشویق بیشتر مردم به خرید اوراق قرض‌الحسنه با جوایز نقدی و غیرنقدی به دارندگان اعطاء می‌کنند. در این نوع اوراق افراد علاوه بر دریافت اصل پول (در زمان نیاز) می‌توانند از جوایز قرعه‌کشی نیز بهره‌مند شوند.
اوراق قرض‌الحسنه چه مزیتی بر سپرده‌های قرض‌الحسنه دارد؟
اوراق قرض‌الحسنه به مانند سپرده قرض‌الحسنه با هدف جمع‌آوری منابع برای امور خیریه به وجود آمده است. اما دلیل به وجود آمدن و مزیت آن نسبت به سپرده‌ها چیست. با کاهش ارزش پول، علاقه مردم به حساب‌های قرض‌الحسنه کاهش پیدا کرد. افراد به دلیل افزایش تورم بسیاری از سپرده‌های خود را از قرض‌الحسنه به حساب‌های بلندمدت سوددار انتقال دادند.
این کاهش تقاضا به نحوی است، که سهم سپرده‌های قرض‌الحسنه در سال‌های اخیر به ده درصد رسیده است. علت عمده این موضوع همانطور که در ابتدا بیان شد کاهش ارزش پول و علاقه افراد به حساب‌های مدت‌دار سودآور است. از سوی دیگر بانک‌ها نیز به نوبه خود نتوانستند جذابیت کافی را برای جذب سپرده‌های قرض‌الحسنه ایجاد کنند.
این اوراق به نوعی یک خلاقیت در ایجاد تشویق عمومی افراد برای گسترش عملیات قرض‌الحسنه است. اوراق بهادار با ایجاد قابلیت‌هایی مانند: قدرت انعطاف، تبدیل به نقدینگی، مشارکت در پروژه‌های کلان، قرعه‌کشی و … باعث تقویت رشد قرض‌الحسنه شده است. شاید بتوان اوراق قرض‌الحسنه را، نوآوری بانکداری اسلامی در راستای مشارکت افراد دانست.
نرم‌افزار صندوق قرض‌الحسنه همیان
نرم‌افزار همیان را می‌توان به عنوان جامع‌ترین اپلیکیشن مدیریت صندوق‌های قرض‌الحسنه نام برد. نرم‌افزار همیان، با هدف ترویج فرهنگ نیک قرض‌الحسنه در جامعه امکانات متعددی را برای کاربران و مدیران صندوق در نظر گرفته است.
افراد با دانلود این نرم‌افزار مدیریت صندوق قرض‌الحسنه می‌توانند حساب‌های پس‌انداز خانوادگی خود را به آن انتقال دهند. یکی از امکانات این اپلیکیشن امکان ثبت درخواست وام قرض‌الحسنه است. مدیر صندوق پس از بررسی درخواست‌ها می‌تواند با این تقاضا موافقت و یا آن را رد کند. اگر شما نیز دارای صندوق پس‌انداز قرض‌الحسنه هستید، پیشنهاد می‌کنیم همین الان نرم‌افزار همیان را نصب کنید.